Uçakta yer seçerken nelere dikkat edilmelidir?

Tümüyle dolu bir uçakta yer değiştirmek zordur*

Uçak biletinizi alırken yolculuk ettiğiniz havayolu şirketine bağlı olarak oturacağınız koltuğu kendiniz seçebilirsiniz. Bu işlem pek çok havayolu şirketinde ücretsizken, kimilerinde ise ek ücrete tâbi. Eğer biletinizi alırken koltuk seçimi yapmadıysanız, check-in işlemi yaptığınız sırada görevliden dilediğiniz koltuğu (pencere kenarı ya da koridor tarafı) size vermesini rica edebilirsiniz. Eğer hâlihazırda istediğiniz konumdaki koltuktan kaldıysa, sizden esirgemeyeceklerdir. 

Fakat öncelikle daha geniş bacak aralığına sahip oldukları için acil çıkış sırasındaki koltuklar, ardından pencere kenarları ve son olarak da koridor tarafı koltuklar her zaman daha fazla talep gördükleri için çabuk kapılırlar. Uçağın ön sıraları da orta ve arkaya oranla daha çok tercih edilir.

Önce gelen alır

Elbette aklıbaşında bir yolcu olarak sizler de öncelikle bu saydığım bölümlerde yolculuk etmek isteyeceksinizdir. Fakat check-in işleminin mantığında "önce gelen alır" vardır. Siz check-in kapanmasına 30 dk kala havalimanına gelirseniz, elbette sizden 2 saat önce gelen yolcular bu gözde yerleri kapar.

Aynı şekilde, yalnız değil de aile boyu yolculuk ediyorsanız, geç check-in yapmanız durumunda size kimse yanyana koltuk da veremez. Bütün pencere ve koridor kenarı koltuklar büyük olasılıkla kapılmış olduğu için anne bir yerde, baba bir yerde, çocuklar başka yerlerde oturtulacaktır. Hiç söylenmeyin. Erken gelip, yanyana 3'lü koltukları kapatsaydınız efendim.

Yerini beğenmeyip uçakta olay çıkarmak

Uçağa geldikten sonra, kabin ekibine "bizi yanyana oturtun" diye tutturmak yalnızca ve yalnızca insanları yoracak, vakitlerini çalacaktır. Uçakta boş yerler varsa büyük olasılıkla size ayrı yerler vermezler. Ama tamamen dolu bir uçakta, kimin yerini değiştirecekler ki? Zaten bu sorunun çözüm mercii kabin ekibi değil, yer görevlileridir. Ricada bulunursanız büyük olasılıkla Türk Hava Yolları, Atlas Global ya da bazı Avrupa şirketlerinde yardımcı olmaya çalışırlar ama başka havayollarında sizi kaale bile almazlar. 

Kabin ekibinden bir yolcunun yerini değiştirmelerini telep edemezsiniz. Hiçbir kabin ekibi üyesinin (hosteslerin) bir yolcuya "siz buradan kalkın da, bunlar yanyana otursun" deme haddi ya da yetkisi yoktur. O yolcu şikâyet etse, o insanların başı yanar. Kendi işinizi kendiniz görmeniz gerekiyor.

Yanınızdaki yolculardan rica edin

Yapmanız gereken şey yanınızdaki yolculardan kendiniz rica etmek. Soracağınız yolcuyu seçerken de mantıklı davranın. Kimse siz eşinizle birlikte oturun diye pencere kenarındaki yerini kalkıp da orta koltukla ya da koridor tarafındaki bir yerle değiştirmek istemez. Koridor tarafındaki ya da orta koltukta oturan yolcular, yalnız seyahat eden kişiler, gençler ya da baylar yer vermeye daha meyillidir. Deneyimle sabit.

Kimse yer değiştirmeyi kabul etmezse de, Allah aşkına, bu dünyanın en büyük sorunuymuş gibi davranmayın. 40 dakikalık Ankara uçuşunda, 1 saatlik Adana uçuşunda sevgilinizle, kocanızla, karınızla yanyana oturmasanız, kimse onu kapmaz. Merak etmeyin :) 

Bu işin mazur görülebilecek tek bir yönü var: O da küçük çocuğunuzla size ayrı koltuklar verildiği zaman. Çocuk sözkonusu olduğunda herkes yardımcı olacaktır. Zira çok hassas bir konu. Sapığı var, manyağı var. Durumu kabin ekibine bildirin. Yer görevlileri bizzat uçağa gelip ilgilenecektir.

Eşimle yanyana oturmazsam uçmam!

Diyelim ki, işi inada bindirdiniz ve illa ki yakınınızla yanyana koltuklarda uçmak için diretmeye başladınız. Gerilimi yükseltmeye başladığınız anda her şey aleyhinize işlemeye başlar. Kuraldışı yolcu sınıfına girmeye doğru ilerlersiniz. Yer görevlisi eğer yanyana koltuk bulunamadıysa "ya böyle uçarsınız ya da bir sonraki uçakla gidersiniz" diyerek noktayı koyar. Siz hâlâ ayak diremeyi sürdürürseniz durum uçağın kaptanına bildirilir ve uçaktan atılırsınız efendim. Amerika'da polis tarafından kan revan içinde uçaktan çıkarılan yolcular, sık sık manşetlere konu olur ya; onlar işte bu tür yolcular. Böyle durumlarda uçtuğunuz havayoluna bağlı olarak -eğer varsa- şirketin kara listesine girersiniz ve bir daha o şirketin hiçbir uçuşuna bilet alamayabilirsiniz.

Biri sizden ricacı olduğunda

Bir yolcu ya da yer görevlisi, sizden yer değişimi konusunda bir ricada bulunulursa da, anlayışlı olun. Kendinizi ricada bulunan kişilerin yerine koyun. Belki uçuş korkusu vardır. Yanındakinin elini tutmak, güven almak istiyordur. Hastadır. Engellidir. Belki aylar sonra ilk kez o gün buluşmuşlardır. Belki bir balayı çiftidir. Binbir türlü olasılık var. Yapılan her şeyin iyi ya da kötü bir geridönüşü olduğunu unutmayın. 

Bir de bakmışsınız, yer vermeyi reddettiğiniz uçuşta bavulunuz kaybolmuş ya da hasarlanmış... Ya da siz birine yer konusunda yardımcı olduğunuzda geçtiğiniz koltuğun hemen yanında hayatınızın aşkıyla tanışmışsınız. İster ilahî adalet deyin, ister karma... Bu işler evrende böyle yürüyor efendiler!

Acil çıkış sırasındaki koltuklar

Her uçakta ön ve arka kapıların yanısıra, bir de acil durumlarda yolcuların hızlı tahliye edilmesini sağlayacak acil çıkış kapı ya da pencereleri bulunur. Acil çıkışların en önemli özelliği diğer koltuklara göre daha geniş aralıklarla konumlandırılmış olmasıdır. Yani acil çıkış sırasındaki koltukla onun önündeki koltuğun aralığı diğerlerine göre çok daha geniştir. Buralarda rahatça bacaklarınızı uzatabilir, çok daha konforlu yolculuk edersiniz.

Sağladığı bu rahatlık nedeniyle acil çıkış koltukları kimi havayollarınca ek ücretle satılır. Ancak havalimanında check-in yapıyorsanız, check-in görevlisinden sözlü istekte bulunabilirsiniz. Havalimanlarındaki check-in işlemlerinde acil çıkış sırası koltuklardan ücret alınmaz. Zira, acil çıkış sıralarında en az bir yolcu oturması yasal zorunluluktur. Bu nedenle istemeniz durumunda havalimanı check-in işlemlerinde acil çıkışlardaki koltuklar mutlaka verilecektir.

Acil çıkışlardaki koltukların, birtakım özel sorumluluklar yüklediğini ve kimi dezavantajları olduğunu da belirtelim. Acil çıkış koltuğunda kabin ekibince size yapılacak bilgilendirme sırasında bu sorumluluklarla ilgili bilgi alabilirsiniz.

Kimi acil çıkış koltuklarının, her ne kadar geniş bacak alanı sunsalar da, acil durumda yolcu tahliyesini engellememek için arkaya yatırılamadığını belirtelim.